• Prawa konsumenta
  • Prawa pacjenta
  • Prawo rodzinne
  • Prawo cywilne
  • Prawo karne
  • Prawo administracyjne
Wiadomości Prawne
Wiadomości Prawne
  • Prawa konsumenta
  • Prawa pacjenta
  • Prawo rodzinne
  • Prawo cywilne
  • Prawo karne
  • Prawo administracyjne
Zaliczka czy zadatek?
Home
Prawo cywilne

Zaliczka czy zadatek?

12 lipca, 2017 redakcja Prawo cywilne 0 comments

W powszechnym rozumieniu pojęcia zaliczka i zadatek często używane są zamiennie i rozumiane tak samo. Nie rozróżnia się tych dwóch instytucji i nie zwraca się uwagi czy w umowie używane jest słowo zadatek, czy też zaliczka. Nie wyrządza to wielkiej szkody, jeśli obie strony postępują zgodnie z pierwotnymi ustaleniami i dążą do wykonania umowy. Problem pojawia się dopiero gdy jedna ze stron chce zrezygnować z wcześniej zawartego stosunku prawnego. Co wtedy dzieje się z zapłaconymi z góry, na poczet wykonania zobowiązania pieniędzmi? Czy sytuacja wygląda inaczej w zależności od tego czy użyjemy pojęcia zadatek, czy też zaliczka?

Zapłata części ceny przed wykonaniem zobowiązania jest dość powszechnie spotykanym zjawiskiem. Postępujemy tak przykładowo zlecając fachowcowi wykończenie mieszkania, wykonanie mebli na wymiar. Część ceny często uiszczamy zakupując sprzęt RTV/AGD przed jego dostarczeniem do naszego domu. Bardzo powszechnym jest również zapłata części ceny na podstawie umowy przedwstępnej zakupu konkretnej rzeczy (najczęściej nieruchomości) z zastrzeżeniem, że reszta zostanie uiszczona po zawarciu umowy przyrzeczonej. Właśnie w takich zwykłych umowach zawieranych każdego dnia często strony posługują się pojęciem zadatku lub zaliczki. W języku prawnym, to różne pojęcia i warto mieć świadomość odmiennych skutków prawnych jakie można wywołać, posługując się nimi w obrocie prawnym.

Zaliczka nie jest pojęciem definiowanym w przepisach prawa. Jest to częściowa płatności dokonywana z góry, najczęściej w momencie zawierania umowy. W praktyce zaliczkujemy kupno towarów lub wykonanie usług. Ponieważ zaliczka stanowi częściową płatność, to w przypadku jeśli z jakichś przyczyn dochodzi do rozwiązania lub zerwania umowy, zaliczka podlega zwrotowi. Zapłata zaliczki nie daje żadnych konkretnych uprawnień, choć samo posiadanie pieniędzy zapłaconych przez osobę, która zerwała umowę, daje pewną przewagą, przykładowo jeśli chcemy potracić z zaliczki wartość szkody jaką ponieśliśmy w związku z niewykonaną umową.

Inna sytuacja ma miejsce w przypadku zadatku. Zadatek nie jest po prostu częściową zapłatą – jest dodatkowo rodzajem zabezpieczenia lub wadium gwarantującego wykonanie umowy, co wynika bezpośrednio z charakteru tej instytucji, która jest wprost uregulowana w przepisach prawa. Zadatek bowiem jest regulowany w art. 394 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.1964.16.93), który to przepis wyraźnie stanowi jakie skutki rodzi takie zastrzeżenie umowne:
Art. 394. § 1. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.
§ 2. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi.
§ 3. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

Zadatek zatem ma charakter bezzwrotny – w razie niewykonania umowy przez stronę, która dała zadatek, druga strona może od umowy odstąpić i kwotę zadatku zatrzymać. Jeżeli sytuacja jest odwrotna, a więc umowy nie wykonuje osoba, która przyjęła zadatek, strona która zadatek dała może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Zatem, instytucja uregulowana w art. 394 § 1 k.c. stanowi swoistego rodzaju odszkodowanie na wypadek gdyby umowa nie została wykonana, a zatem jest to większa gwarancja dla kontrahentów. Co ważne, zadatek daje wyraźne uprawnienie do odstąpienia od umowy, czego nie zapewnia zaliczka.

Następnym razem podpisując umowę, w której przyjmujesz cześć zapłaty przed jej wykonaniem czy też sam płacisz część ceny przed uzyskaniem nabytego towaru lub zamówionej usługi, pamiętaj jakie skutki chcesz osiągnąć, w jaki sposób chcesz zabezpieczyć swoje interesy. Pamiętaj, że zaliczka nie daje prawa odstąpienia od umowy, w przeciwieństwie do zadatku. Zadatek jednak rodzi wymierne konsekwencje finansowe, w razie rozwiązania umowy z jakiejkolwiek przyczyny. Warto zatem zastanowić się nad sformułowaniami użytymi w umowie przed jej zawarciem.

Jeśli masz problem związany z zadatkiem, zaliczką czy też odstąpieniem od umowy, jeśli nie wiesz jak skonstruować umowę celem zabezpieczenia swoich interesów, napisz do nas, a postaramy się rozwiązać Twój problem. Kontakt pod adresem e-mail: redakcja@wiadomosciprawne.pl 

Redakcja WiadomosciPrawne.pl

fot. 401(K) 2012 / flickr

  • Tags
  • kodeks cywilny
  • odszkodowanie
  • prawo cywilne
  • umowa
  • zadatek
  • zaliczka
Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest
Next article Akcyza na płyny do e-papierosów może zahamować rozwój rynku. Najwięcej stracą małe i średnie firmy
Previous article W Polsce powstała platforma wspierająca monitorowanie niepożądanych działań leków. Będzie analizowała przypadki zgłaszane w Europie, Afryce i na Bliskim Wschodzie

redakcja

Related Posts

Osoby spłacające kredyt hipoteczny w złotych zaczynają walczyć w sądach z bankami. Na rozstrzygnięcia trzeba jednak będzie poczekać Prawo cywilne
20 stycznia, 2023

Osoby spłacające kredyt hipoteczny w złotych zaczynają walczyć w sądach z bankami. Na rozstrzygnięcia trzeba jednak będzie poczekać

Nowy sposób okradania spadkobierców, pojawił się oszust z USA Prawo cywilne
14 stycznia, 2023

Nowy sposób okradania spadkobierców, pojawił się oszust z USA

Sądy może zalać w tym roku kolejna fala pozwów frankowych. Kredytobiorcy czekają na kolejne rozstrzygnięcie TSUE Prawo cywilne
11 stycznia, 2023

Sądy może zalać w tym roku kolejna fala pozwów frankowych. Kredytobiorcy czekają na kolejne rozstrzygnięcie TSUE

Leave a Reply Cancel reply

Gorące tematy
MF: Kolejna karuzela VAT wykryta przez podkarpacką KAS

MF: Kolejna karuzela VAT wykryta przez podkarpacką KAS

Wróciły kłopoty z działkami pod budownictwo

Wróciły kłopoty z działkami pod budownictwo

Dobrowolne ubezpieczenia coraz popularniejsze wśród rolników. Rynek wprowadza dla nich sporo nowości

Dobrowolne ubezpieczenia coraz popularniejsze wśród rolników. Rynek wprowadza dla nich sporo nowości

ME: projekt ustawy o rekompensacie z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla przyjęty przez Sejm

ME: projekt ustawy o rekompensacie z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla przyjęty przez Sejm

Nadchodzące zmiany w prawie dotyczącym przedawnienia długów ucieszą konsumentów. Także tych nieuczciwych

Nadchodzące zmiany w prawie dotyczącym przedawnienia długów ucieszą konsumentów. Także tych nieuczciwych

Polecamy
lut 6th 8:44 PM
Prawo gospodarcze

Najważniejsza ustawa dla polskich firm rodzinnych ma obowiązywać od maja 2023 r.

lut 6th 8:39 PM
Prawo podatkowe

Do rządowego programu podatkowego przystąpiło tylko sześć firm

lut 6th 8:35 PM
Prawo podatkowe

Nowy obowiązek informowania o zapłaconym podatku dochodowym, jakich firm dotyczy?

lut 6th 8:32 PM
Prawa konsumenta

Fikcyjne opinie i promocje znikają z internetowych sklepów, wprowadzono nowe obowiązki dla firm

lut 6th 8:04 PM
Prawo pracy

Przed firmami rewolucja w prawie pracy, co się zmieni w pracy zdalnej?

lut 5th 9:27 PM
Prawo podatkowe

Chorowanie podczas urlopu za granicą może być bardzo kosztowne. Podstawowa wizyta u lekarza w USA to koszt ok. 200 dolarów

lut 5th 8:49 PM
Prawo medyczne

Zachęty finansowe mogą zwiększyć wyszczepialność. Naukowcy nie zaobserwowali negatywnych skutków takich praktyk

lut 5th 8:47 PM
Prawo podatkowe

Firmy mają niecały rok na przygotowanie się do wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur. Dostosowanie do niego zmieni cały proces fakturowania i zwrotu podatku VAT

lut 5th 8:44 PM
Prawo pracy

Problem mobbingu w Polsce wciąż narasta. Osoby stosujące przemoc w pracy często pozostają bezkarne

lut 5th 8:36 PM
Prawo gospodarcze

Zmiany w Kodeksie spółek handlowych ułatwią cudzoziemcom zakładanie biznesów w Polsce. W przygotowaniu są już kolejne

sty 24th 11:50 AM
Prawo podatkowe

Kwestie kar i awarii budziły najwięcej wątpliwości przedsiębiorców co do ustawy o Krajowym Systemie e-Faktur. Projekt uwzględniający ich uwagi ma się pojawić w lutym

sty 20th 8:20 PM
Prawo karne

Aktualny kształt ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii się nie sprawdza. O zmiany apelują sami sędziowie i prokuratorzy

sty 20th 8:17 PM
Prawo

W Polsce przybywa ukraińskich firm. Przedsiębiorcy chętnie korzystają z programów wsparcia dla biznesu

sty 20th 8:15 PM
Prawo

Uchodźcy z Ukrainy mają płacić za mieszkanie i wyżywienie w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania. Znacząco pogorszy to ich trudną sytuację

sty 20th 8:08 PM
Prawo cywilne

Osoby spłacające kredyt hipoteczny w złotych zaczynają walczyć w sądach z bankami. Na rozstrzygnięcia trzeba jednak będzie poczekać

  • Strona Główna
  • Kontakt
  • Back to top
© BezMapy.pl Wszelkie prawa zastrzeżone.
Wykonanie: Podróże z Odyseuszami