UOKiK na bieżąco monitoruje rynek usług pogrzebowych. Efektem tych działań są dobrowolne zaniechania praktyk ograniczających konkurencję przez zarządców cmentarzy. Pozwala to na szybkie wyeliminowanie nieprawidłowości, bez konieczności prowadzenia długotrwałych postępowań.
Jednym z głównych zadań UOKiK jest wykrywanie i eliminowanie praktyk ograniczających konkurencję. Interwencja Urzędu jest możliwa na wielu rynkach. Jednym z nich są usługi pogrzebowe. Od 2000 r. Urząd wydał ponad 100 decyzji, prowadzi obecnie 9 postępowań.
Jedną z najczęstszych nieprawidłowości jest nadużywanie pozycji rynkowej przez zarządców cmentarzy, którzy nie dopuszczają do prowadzenia działalności przez inne podmioty lub utrudniają konkurentom dostęp do miejsc pochówku. Innym niedozwolonym działaniem jest faworyzowanie niektórych przedsiębiorców pogrzebowych, np. poprzez udzielanie im wyłączności na kopanie grobów.
Za stosowanie praktyk ograniczających konkurencję grozi kara finansowa w wysokości do 10 proc. ubiegłorocznego obrotu przedsiębiorcy. Jednak nie każda interwencja Urzędu musi się kończyć sankcją pieniężną. UOKiK wysyła wezwania do zarządców cmentarzy do zaprzestania działań ograniczających konkurencję. W większości przypadków przedsiębiorcy dobrowolnie zmieniają praktykę, dzięki czemu możliwe jest szybkie wyeliminowanie praktyk godzących w interesy osób zlecających pochówek oraz konkurencję pomiędzy przedsiębiorcami pogrzebowymi – mówi Piotr Adamczewski, dyrektor Delegatury UOKiK w Bydgoszczy.
Województwo pomorskie
Przykładem są działania UOKiK wobec sześciu parafii z woj. pomorskiego.* Urząd ustalił, że zawarły one umowy z jednym z przedsiębiorców pogrzebowych (Przedsiębiorstwem Usługowym Kalla w Słupsku), na mocy których świadczył on niemal wszystkie usługi i ceremonie pogrzebowe na terenie cmentarzy w tych parafiach. Wszystkie parafie dostosowały się do zaleceń Urzędu i zmieniły zakwestionowane postanowienia w umowach. Dzięki temu na terenie cmentarzy parafialnych mogą świadczyć usługi wszystkie zainteresowane tym podmioty.
Województwa kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie
Podobne działania UOKiK podjął również wobec zarządców cmentarzy w woj. kujawsko-pomorskim i warmińsko-mazurskim. Parafia rzymsko-katolicka p.w. św. Marcina w Palędziu Kościelnym przyznała jednemu z przedsiębiorców pogrzebowych wyłączne prawo do wykonywania usług związanych z kopaniem grobów. Z kolei gmina Banie Mazurskie takie prawo przyznała wyłącznie sobie, a opłaty za te czynności ujęte zostały w uchwale Rady Gminy. Oba podmioty nie stosują już zakwestionowanych praktyk.
Województwo śląskie
Urząd prowadził również postępowanie wyjaśniające dotyczące cmentarza w Rybniku, którego właścicielem jest miejscowa gmina. Jak ustalono administrator cmentarza – spółka Kuzal, pobierała od innych przedsiębiorców opłatę za wjazd na cmentarz w przypadku świadczenia usług pogrzebowych lub kamieniarskich, podczas gdy sama takiej opłaty nie ponosiła. Po interwencji UOKiK warunki świadczenia usług są obecnie takie same dla wszystkich podmiotów.
Szybka reakcja na wezwania Urzędu i dobrowolna zmiana praktyk pokazuje, ze stosowanie praktyk ograniczających konkurencję może być wynikiem nieznajomości prawa, a nie celowych działań. Dlatego Urząd dużą wagę przykłada do działań edukacyjnych skierowanych do zarządców cmentarzy. Jednym z nich jest przygotowanie specjalnego poradnika, który został wydany pod koniec ubiegłego roku. Zawiera opis rynku usług cmentarnych i pogrzebowych, przykłady niedozwolonych praktyk na podstawie orzecznictwa Urzędu i sądów, a także porady, jak postępować zgodnie z prawem. Opracowanie zostało rozesłane do zarządców cmentarzy, przede wszystkim gmin i parafii, można je również pobrać ze strony internetowej UOKiK.
Photo credit: ZilbermanStreet / Foter / CC BY-NC
Leave a Reply